Kış aylarına girerken toplumun geniş kısmında ekonomik kriz derinleşiyor. Aldığı ücretle veya temin ettiği ticari gelirle geçinemeyenler bankalardan kredi çekerek günü kurtarmaya çalışıyorlar. Ekonomistlerin yaptığı değerlendirmelere göre sadece 4 ayda vatandaşlarımızın bankalara olan borcu 209 milyarlık artış gösterdi. Bu tespite göre insanlarımızın bankalara olan borcu 1 trilyon 321 milyara yükseldi. Basına da yansıyan haberlere göre kışa hazırlık için kaban, bot ve mont almak isteyenler, 36 taksitle kredi çekiyorlar. Borç üstüne borç yapanlar, büyük bir bataklığın içine sürükleniyorlar. Genel hal böyle iken farklı konular ortaya atmak beyhude bir uğraştır. Aklı, fikri “ekmek davasında” olanlar, başka konularla ilgilenemezler.
Toplumumuzda “eve ekmek götürmek” diye bir deyim vardır. Halkımız eve ekmek götürememek kaygısına düşmüştür. Zira 2022 yılının ilk günlerinde başlayan zam fırtınası dinmeden devam etmektedir. Yapılan zamlar neticesinde dört kişilik bir ailenin sağlıklı bir şekilde beslenmesi için harcamak zorunda olduğu para 4 bin liranın üzerine çıktı. Açlık sınırı ise asgari ücreti geçerek 7 bin 425 lira oldu. Yetkililerin fiyatların düşürüleceğine dair yaptıkları açıklamalara rağmen gıda ürünlerindeki artış son bir yılda yüzde yüzün üzerine çıktı. Bu durumda çoğunluğun aylık gelirlerinin tamamı gıdaya gittiği için vatandaşlarımız boğaz tokluğuna çalışıyor demek yanlış olmaz. Aileler gıda temininde açmaz içine düştüklerinden bu durumdan en fazla çocuklar etkilenmektedir. İlk ve ortaöğretimde okuyan milyonlarca çocuk için beslenme, temel sorun haline dönüştü. Bu durumu gözleyen bazı sivil toplum kuruluşları ve siyasi partiler ilk ve ortaöğretime giden öğrencilere ücretsiz kahvaltı veya öğle yemeği verilmesi için harekete geçtiler. Bir yıl önce ortalama 2 TL olan ekmek fiyatı, bir yıl içinde katlanarak 4 TL'ye çıktı. Pek çok insanın acıktığında ilk akla gelen gıda ürünü olan susamlı simit ise pahalılıkta rekor kırarak ortalama 5 TL'ye satılmaya başladı. Asgari ücret 2.825 TL iken ekmek 2 TL idi ve bu ücret ile 1.412 ekmek satın alınıyordu. Yakında zamlanacağı haberi yayılan ekmek 4 TL'den 5 TL'ye çıkarsa günümüzde 5.500 TL olan asgari ücretle 1.100 ekmek alınabilecek. Temel gıdaların başında olan ekmekte ve simitte vaziyet böyle iken temel enerji maddelerindeki artış da hem can yakacak hem de cep yakacak. Zira bahar ve yaz aylarında doğalgaza yapılan zamların ne kadar büyük olduğu Kasım ve Aralık ayında gelecek faturalarda görülecek. Hava şartlarının “dar gelirliden yana” olması dolayısıyla henüz doğalgazdaki artış tam anlaşılamadı. Fakat soğuklarla birlikte kombiler yanmaya başlayacağı için kış ayları sorunlu geçecek. Doğalgaz, elektrik üretiminde de kullanıldığı için soğuk günlerde elektrik faturaları da ağırlaşacak. Sonbaharı doyasıya yaşadığımız bugünlerde meteoroloji uzmanlarının yaptığı tahminler ise şöyle: “Kasım ayının ortalarından itibaren Sibirya üzerinden gelecek soğuk hava dalgası ülkemize giriş yapacak. Soğuk ve yağışlı hava, sıcaklığı mevsim normallerinin altına düşürecek.” Böylelikle eve ekmek götürme derdindeki milyonlarca insanımız için ısınma sorunu da ilk sıraya çıkacak.
Devletin resmi kurumlarının verilerine göre bir yıllık enflasyon yüzde 85… Sık sık bizi kıskandığı iddia edilen Batılı ülkelerde ise bu oran yüzde 8… Bizdeki pahalılık, Batılı memleketlerin 10 katından fazla. Bu gerçek ortadayken bizde pahalılık olmadığını iddia etmek akla yatkın bir değerlendirme değildir. Ucuz ekmek kuyruklarını ya da ucuz gıda kuyruklarını “varlık kuyruğu” diye yorumlamak da yanlıştır. Zam yapılacağı öğrenilen benzin ve mazottaki artıştan etkilenmemek için akaryakıt istasyonlarına giden araçları görüp “zenginlik kuyruğu” diye değerlendirmek de zorlama bir yaklaşım tarzıdır. Ülkemizde belli bir kesimin pahalılıktan etkilenmediği hatta ekmek fiyatlarını dahi bilmediği bir gerçek. Sürekli parasına para katan bu azınlıktaki kesimin, çoğunluğun yaşadığı sıkıntıları bilmesi beklenemez. Etrafında devamlı zenginlik gören bu insanlar, maalesef milli gelirin de büyük kısmına hükmetmektedirler. Yetkililer ve etkililer, yaşam savaşı veren büyük çoğunluğun “ekmek davasına” kulak vermelidirler. BAHRİ KORKMAZ
